KOMPOSTOWNIK - SAMODZIELNA PRODUKCJA NAWOZU

PRAWIDŁOWE KOMPOSTOWANIE - SAMODZIELNA PRODUKCJA NAWOZU

Kompost jest sprawdzonym nawozem naturalnym i skuteczną odżywką do gleby. Zawiera wiele ważnych składników odżywczych i mikroelementów. Dowiedz się, jak w sposób prawidłowy i zrównoważony samodzielnie przygotować kompost.

Samodzielne kompostowanie odpadów niesie ze sobą wiele korzyści. Po pierwsze pozwala na znaczne oszczędności, redukując ilość kupowanych nawozów. Przede wszystkim jednak umożliwia zrównoważone wykorzystanie materiałów, których dostarcza nam ogród. Zwiędłe rośliny i pokos nie są zwykłymi śmieciami, po przetworzeniu zwracamy je glebie pod postacią wartościowych składników odżywczych. Mała garstka kompostu zawiera około dziesięciu miliardów mikroorganizmów. Rezultatem takiego działania jest lepsza struktura gleby i większa ilość składników odżywczych. Twoje rośliny są dzięki nim bardziej odporne na atak szkodników i rosną szybciej.

OD ODPADÓW DO HUMUSU

W kompoście odpady poddaje się recyklingowi poprzez przekształcanie surowców z organizmów glebowych w humus czarny. Taki humus często jest również nazywany „czarnym złotem” ogrodników. Zdrowa sterta kompostu zapewnia optymalne warunki do prawidłowego przebiegu transformacji.

CZYM JEST KOMPOSTOWNIK?

Kompostownik to nic innego, jak pojemnik do produkcji kompostu. Może być wykonany z drewna lub tworzywa sztucznego. Specjalne termokompostowniki lub kompostowniki do szybkiego kompostowania to izolowane termicznie pojemniki wykonane zazwyczaj z tworzywa sztucznego, które skutecznie akumulują temperaturę. Przyspiesza to proces rozkładu zawartości. Kompostownik jest z reguły wyposażony w jedną lub więcej klap do wyjmowania gotowego kompostu, co znacznie ułatwia dalsze użytkowanie nawozu. W sprzedaży dostępne są kompostowniki w różnych wymiarach i kolorach. Przy zakupie warto jednak zwrócić uwagę na to, aby cały system był odpowiednio stabilny.

JAKI KOMPOSTWONIK WYBRAĆ?
TERMOKOMPOSTOWNIK

Wykonany zazwyczaj z tworzywa sztucznego i wyposażony w izolację termiczną.
Szybki proces rozkładu.
Bardzo szybkie kompostowanie, trwające od około czterech do sześciu miesięcy.
Brak nieprzyjemnych zapachów.
Konieczność przerzucania co cztery tygodnie.
Ustawianie, podobnie jak w przypadku wszystkich kompostowników, bezpośrednio na podłożu.
Kompost jest chroniony przed wysychaniem i chłodem.
Wymaga słonecznego stanowiska.
Niski poziom dopływu powietrza.

KOMPOSTOWNIK DREWNIANY

Łatwa budowa własnymi siłami.
Konieczność ochrony przed warunkami atmosferycznymi.
Dwa pojemniki do napełniania i kompostowania.
Konieczność przerzucania przynajmniej raz w roku.
Kompostowniki drewniane są podatne na gnicie drewna.

ZAKŁADANIE I PIELĘGNACJA KOMPOSTU: KROK PO KROKU

Do uzyskania wartościowego kompostu wcale nie potrzeba wielu czynników. Dobre miejsce w ogrodzie, zakupiony lub domowej roboty kompostownik i wskazówki dotyczące prawidłowego kompostowania, które właśnie Ci przekazujemy.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE MIEJSCA KOMPOSTOWANIA

Do kompostownika trzeba zapewnić łatwy dojazd taczką, pojemnik powinien być również ustawiony bezpośrednio na ziemi, a nie na płytkach lub kamieniu. Ważne jest, aby podłoże dobrze przepuszczało wodę. Lokalizacja kompostownika powinna być optymalnie osłonięta od wiatru i zacieniona. Idealne miejsce znajduje się pod drzewem lub krzewami.

DOBÓR MATERIAŁU POJEMNIKA

Do budowy pojemnika zalecamy użycie drewna lub tworzywa sztucznego. Oba te materiały zapewniają niezbędną odporność i są długotrwale wytrzymałe na oddziaływanie czynników zewnętrznych. Kompost bezwzględnie wymaga dopływu powietrza, dlatego trzeba wybrać lub samodzielnie zbudować pojemnik otwarty na boki. W przypadku dużego ogrodu rozsądne jest ustawienie w ogrodzie dwóch lub trzech kompostowników. W takiej sytuacji zawsze można wyrzucać odpady organiczne do jednego kompostownika, podczas gdy inny jest w fazie uśpienia. Mały pojemnik pozwala kompostować odpady nawet na tarasie lub balkonie.

MATERIAŁY I NARZĘDZIA

Dojrzały kompost
Pojemnik na kompost lub kompostownik do szybkiego kompostowania
Taczka
Szufla i szpadel
Widły

ZAKŁADANIE KOMPOSTU

Najniższa warstwa materiału powinna mieć wysokość ok. 20 cm i warto ją utworzyć z rozdrobnionych odpadów ogrodowych.
Druga warstwa to optymalnie gleba ogrodowa lub gleba wymieszana z kompostem, powinna one mieć od siedmiu do dziesięciu centymetrów wysokości. Umieszczając w kompostowniku ziemię ogrodową dostarcza się kompostowi składników odżywczych i mikroorganizmów, które odpowiadają za przetwarzanie wsadu.
Teraz kompost jest gotowy do dalszego układania.

OKRYWANIE KOMPOSTU

Porada STIHL: w pobliżu kompostu warto jest posadzić dynie lub ogórki, ich wąsy i duże liście zapewnią kompostowi odpowiednie zacienienie.
Termokompostowniki i kompostowniki do szybkiego kompostowania są cały czas zakryte. Tutaj nic nie trzeba już zmieniać.
Kompostownik otwiera się wyłącznie na czas podlewania.

PRZERZUCANIE I UŚPIENIE KOMPOSTU

Sterta kompostu kurczy się po upływie mniej więcej trzech lub czterech tygodni.
Taki kompost trzeba przerzucić szpadlem lub szuflą, aby odpowiednio stymulować dobre napowietrzanie i przemieszanie kompostu.
Jeżeli kompost jest zbyt wilgotny, warto domieszać do niego nieco większych odpadów, np. gałązek.
Zawartość kompostowników do szybkiego kompostowania trzeba przerzucić po upływie czterech tygodni, gdy tylko pojemnik się zapełni.

UŻYWANIE KOMPOSTU

Kompostownik do szybkiego kompostowania: wartościowego humusu można używać już po około dziewięciu miesiącach, jest teraz kruchy i ma nieco leśny zapach.
Kompostownik drewniany: zależnie od warunków pogodowych, dojrzewanie kompostu może trwać nawet do dwóch lat.
Bardzo duże grudki kompostu można wykorzystać do zakładania nowego kompostu.

NAWOŻENIE KOMPOSTEM
PRZESIEWANIE

Przed nawożeniem kompost trzeba przygotować do wykorzystania w ogrodzie i dokładnie go oczyścić. W tym celu humus trzeba przerzucać szuflą na ustawione ukośnie sito, które usunie kawałki drewna, kamienie i inne większe zanieczyszczenia, przepuszczając na taczkę wyłącznie czysty, gotowy kompost.

NAWOŻENIE

Świeżym kompostem można nawozić rośliny już po upływie od 6 do 12 miesięcy, to doskonały nawóz organiczny. Zawartość składników odżywczych w kompoście różni się w zależności od materiału wsadowego. Dlatego samym kompostem można nawozić tylko rośliny zdrewniałe i takie, które pobierają niewiele składników odżywczych. W przypadku innych roślin kompostem można swobodnie uzupełniać stosowanie innych nawozów. Zależnie od „apetytu” roślin, pozwala to zmniejszyć ilość innych nawozów prawie o połowę.

DAWKOWANIE

Około 3 – 4 l na metr kwadratowy. To tyle, ile mieści się na pełnej szufli. Jako środek użyźniający glebę stosować tylko dojrzały kompost, taki który dojrzewał przez 12 miesięcy lub dłużej. Jest całkowicie przetworzony i zawiera mniej składników odżywczych, znajduje się w nim jednak stabilny humus, który po rozrzuceniu nie będzie ulegał dalszym zmianom.

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE PIELĘGNACJI KOMPOSTU

Stworzenie i utrzymanie sterty kompostu jest w gruncie rzeczy bardzo proste. Niemniej jednak, istnieje kilka cennych wskazówek i porad, które sprawiają, że powstały humus jest szczególnie użyteczny.

WŁAŚCIWE MIESZANIE KOMPOSTU

Większe odpady, takie jak ścięte fragmenty krzewów trzeba zawsze dobrze wymieszać z wilgotnymi odpadami warzywnymi i suchymi materiałami o niskiej zawartości składników odżywczych, takimi jak zrębki lub liście. Nigdy nie należy umieszczać na stercie zbyt dużych ilości tego samego materiału, ponieważ może to negatywnie wpłynąć na równomierność rozkładu.

WŁAŚCIWE PROPORCJE ODPADÓW OGRODOWYCH

Dobry nawóz powstaje, gdy podczas kompostowania zachowuje się prawidłowy stosunek węgla do azotu, o wartości 25:1 lub 30:1. Dominująca zawartość węgla sprawia, że odpady roślinne ulegają wolniejszemu rozkładowi. Z kolei zbyt duża zawartość azotu osłabia stabilność humusu.

Oprócz powietrza i wody, mikroorganizmy zawarte w kompoście potrzebują również pożywienia w postaci węgla organicznego (C) i azotu (N). W tym przypadku niezwykle istotny jest zrównoważony stosunek obu substancji. Wilgotne, zielone odpady kuchenne i młode części roślin zawierają dużo azotu i trzeba je wymieszać z suchymi, bogatymi w węgiel częściami roślin, np. gałązkami, zrębkami, jesiennymi liśćmi lub słomą. W tym celu wystarczy wymieszać dwie części materiału bogatego w azot z jedną częścią materiału bogatego w węgiel. Skoszona trawa wykazuje tendencje do gnicia, dlatego nie wolno jej dodawać do kompostu zbyt dużo. Dodanie jednej garści mączki rogowej wspomaga proces rozkładu. Im drobniejsze są gałązki i łodygi krzewów, tym lepszy pokarm stanowią one dla wszystkich mikroorganizmów.

CO WOLNO KOMPOSTOWAĆ?

Decydujące znaczenie dla jakości nawozu naturalnego mają jego składniki. Kompostować można wszelkie materiały organiczne, które są podatne na rozkład. Mogą to być w zasadzie wszystkie odpady ogrodowe, a nawet odpadki z gospodarstw domowych. Podstawowa zasada brzmi: im bardziej zróżnicowana mieszanka odpadów, tym bardziej wartościowy kompost.

ODPOWIEDNI MATERIAŁ DO KOMPOSTOWANIA

Ściółka z hodowli małych zwierząt domowych
Skorupki jajek
Fusy z kawy, torebki po herbacie, filtry
Papier gazetowy, papier kuchenny
Rośliny doniczkowe, kwiaty cięte
Niewielkie ilości warzyw i skoszonej trawy
Chwasty bez nasion

ROZDRABNIANIE ODPADÓW ZIELONYCH I ODPADÓW OGRODOWYCH

Odpady zielone, takie jak gałęzie i gałązki pozostające po pielęgnacji żywopłotów i krzewów również nadają się do kompostowania. Takie odpady trzeba jednak wcześniej rozdrobnić. Zwiększa to powierzchnię dostępną dla mikroorganizmów i przyspiesza rozkład odpadów ogrodowych. Zalecamy ułatwienie sobie pracy użyciem rozdrabniaczy ogrodowych, które dzięki zastosowaniu układu tnącego bez problemu poradzą sobie z każdym tego typu zadaniem.

MATERIAŁY KTÓRE NIE NADAJĄ SIĘ DO KOMPOSTOWANIA

Tłuszcze i oleje
Resztki żywności pochodzenia zwierzęcego (mięso,ser,kości)
Pieczywo
Popiół drzewny
Odchody psów i kotów
Zawartość worka z odkurzacza
Czasopisma
Skóra, kamienie, szkło, metal
Opakowania Tetra Pak

SZYBKA PRODUKCJA DOSKONAŁEGO NAWOZU ZA POMOCĄ ROZDRABNIACZY OGRODOWYCH

Pielęgnacja roślin obejmuje również ich prawidłowe przycinanie. Powstałe w ten sposób odpady ogrodowe można dalej przetwarzać i mieszać z kompostem.
Radzimy jednak najpierw rozdrobnić odpady zielone. Można tego dokonać na przykład za pomocą rozdrabniacza ogrodowego STIHL. Urządzenia te zmniejszają objętość odpadów i rozdrabniają je w sposób, który przyspiesza ich rozkład i przemianę w wysokiej jakości nawóz. Rozdrabniacze ogrodowe doskonale radzą sobie również ze ściętymi kwiatami, resztkami warzyw i owoców, a nawet jesiennymi liśćmi, co również w tym przypadku znacznie przyspiesza proces rozkładu. Kompostowanie jesiennych liści można przeprowadzić uprzednio zbierając liście z trawnika zwykłą kosiarką do trawy. Zmieszanie ich ze świeżo ściętą trawą, ma wiele korzyści. Domieszka suchych liści wprowadza do skoszonej trawy powietrze i zapobiega gniciu materiału. Liście dodatkowo wzbogacają odpady zielone w węgiel. Jest to najlepszy warunek udanego kompostowania.
W dużych ogrodach można tymczasowo przechowywać liście. W tym celu wystarczy zrobić okrągłe klatki z siatki drucianej i wypełnić je liśćmi. W kolejnym roku można je stopniowo dodawać do kompostu.

TYPOWE PROBLEMY Z KOMPOSTEM
Kompostowanie nie zawsze od samego początku przebiega idealnie, typowe problemy można jednak łatwo rozwiązać.

KOMPOST BRZYDKO PACHNIE

Przyczyną gnicia kompostu jest często stojąca wilgoć. Aby nie dopuścić do gnicia, należy unikać dodawania do kompostownika zbyt dużej ilości wilgotnego materiału. W takich przypadkach kompost z reguły trzeba założyć od nowa, ponieważ gnijącego kompostu nie da się niestety już uratować. Warto przy tym zwrócić uwagę na prawidłowe rozmieszczenie warstw kompostu.

KOMPOST PLEŚNIEJE

Bakterie pleśniowe występują w każdej glebie ogrodowej, a ich obecność jest czymś całkowicie naturalnym. Jeżeli jednak dojdzie do silnego zarażenia pleśnią, to znaczy, że najprawdopodobniej w kompoście jest zbyt wiele wilgotnego materiału. W takiej sytuacji można spróbować przerzucić kompost i dobrze wymieszać jego suche i wilgotne składniki. Pleśń powinna z czasem zniknąć.

KOMPOST NIE DOJRZEWA

Dojrzewanie kompostu wymaga czasu. Zależnie od pory roku i temperatury panującej na dworze proces przekształcania wszystkich składników w wartościowy humus trwa od sześciu do dwunastu miesięcy. Ważne: kompost potrzebuje odpoczynku, jednak od czasu do czasu trzeba go przerzucać lub rozkopywać. Oznacza to, że jeżeli objętość sterty spadła o jedną trzecią, to najwyższy czas, aby sięgnąć po szuflę. Pomaga to napowietrzyć materiał i przyspieszyć jego proces kompostowania.

Żródło Stihl.pl